Viễn giao cận công: Chiến lược cổ xưa giúp doanh nghiệp thắng trên mọi mặt trận hiện đại.

Trong thế giới mà mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp đều vận hành như một chiến binh trên bàn cờ toàn cầu, một chiến lược từ thời Chiến Quốc vẫn tiếp tục chi phối những cuộc chơi lớn: Viễn giao cận công.
Tư tưởng nghìn năm tuổi này không chỉ dùng trong chiến tranh; nó len vào kinh tế, đầu tư, ngoại giao và đặc biệt là kinh doanh hiện đại.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của chiến lược, nhìn thấu những ví dụ thực tế từ Mỹ, Trung Quốc, Apple, Huawei, và quan trọng nhất: cách doanh nhân và nhà đầu tư Việt Nam có thể ứng dụng để tạo lợi thế vượt trội.

1. Khi “bạn” và “đối thủ” không còn được định nghĩa theo khoảng cách.

Hãy nhớ lại lịch sử hiện đại:

• Khi Mỹ ký hiệp định thương mại với Việt Nam, đó không chỉ là kinh tế mà là cách để kiềm chế sức ảnh hưởng của Trung Quốc tại Đông Nam Á.

• Khi Trung Quốc bắt tay Nga, đó không phải là tình bạn thuần túy mà là thế trận bao vây phương Tây.

• Khi Apple mở rộng chuỗi cung ứng sang Ấn Độ và Việt Nam, đó không phải là tình cờ mà là sự thoát ly khỏi phụ thuộc Trung Quốc.

Thế giới vận hành dựa trên lợi ích, không phải cảm xúc.
Và Viễn giao cận công chính là bức bản đồ giúp ta đọc được những chuyển động thầm lặng ấy.

2. Viễn giao cận công là gì?

Thuật ngữ 远交近攻 ra đời từ thời Chiến Quốc. Mưu sĩ Tô Tần đã đề xuất:
Kết giao với nước xa, tấn công nước gần, cô lập đối thủ và phá vỡ vòng liên minh của họ.

Tư tưởng này dựa trên hai động lực trường tồn:

1. Kẻ mạnh muốn phân hóa đối thủ

2. Kẻ yếu tìm liên minh từ xa để tạo lá chắn an toàn

Áp dụng vào kinh doanh và đầu tư, tư duy này chính là:

• Đừng để đối thủ xây mạng lưới quanh bạn.

• Hãy mở rộng và đi trước họ một bước.

• Hãy xây đồng minh ở nơi họ không ngờ tới.

Chiến lược này không chỉ là hành động, mà còn là nghệ thuật đọc bản đồ quyền lực trong mọi thị trường.

3. Case study: Nước đi thay đổi cả trật tự thế giới.

Nixon đến Trung Quốc: Cú bắt tay làm rung chuyển toàn cầu.

Năm 1972, Tổng thống Mỹ Richard Nixon khiến thế giới choáng váng khi bay đến Bắc Kinh bắt tay Mao Trạch Đông.
Đó không phải là hành động ngoại giao đơn thuần; đó là đỉnh cao của Viễn giao cận công.

Bối cảnh khi ấy:

• Mỹ đang sa lầy trong Chiến tranh Việt Nam.

• Liên Xô là đối thủ trực diện và ngày càng mạnh.

• Không thể đối đầu hai mặt trận cùng lúc, Nixon chọn cách kéo Trung Quốc ra khỏi Liên Xô.

Hiệu quả không khác gì một đòn đánh chiến lược:

• Liên Xô bị cô lập.

• Mỹ tạo ra thế “tam giác quyền lực” mà họ chủ động dẫn dắt.

• Trung Quốc mở cửa, trở thành công xưởng thế giới 30 năm sau đó.

Đó là chiến thắng không dùng súng đạn, nhưng thay đổi lịch sử.

Vòng xoay 50 năm và mặt trái của chiến lược.

Năm 2024, cục diện đảo chiều:

• Trung Quốc từ đồng minh xa trở thành đối thủ trực diện của Mỹ.

• Nga lại kết nối chặt hơn với Trung Quốc.

• Mỹ phải đối phó với cả hai cùng lúc – đúng nghịch cảnh của chính chiến lược họ từng sử dụng.

Bài học rút ra:
Không có liên minh vĩnh viễn, chỉ có lợi ích dịch chuyển.

Viễn giao cận công: Chiến lược cổ xưa cho kinh doanh hiện đại.

4. Viễn giao cận công trong thế giới doanh nghiệp hiện đại.

Apple và tư duy “kết bạn xa”.

Apple mở rộng hợp tác sản xuất chip với TSMC (Đài Loan), mở nhà máy tại Việt Nam và Ấn Độ.

Bề ngoài:

• Giảm chi phí, tối ưu chuỗi cung ứng.

Bên trong:

• Tách khỏi ảnh hưởng Trung Quốc

• Tạo mạng lưới an toàn toàn cầu

• Tối ưu đòn bẩy địa chính trị

Đó là Viễn giao cận công phiên bản công nghệ.

Huawei và chiến lược “mở vòng ngoài để siết vòng trong”.

Huawei không đánh trực diện vào thị trường Mỹ và châu Âu.
Họ mở quan hệ mạnh ở châu Phi, Nam Mỹ và Trung Đông.

Đó là cách họ xây vùng ảnh hưởng ở nơi đối thủ phương Tây không để ý.
Một nước cờ rất Tô Tần.

5. Bài học cho nhà đầu tư và doanh nhân Việt Nam.

1. Xây dựng liên minh ngoài vùng kiểm soát của đối thủ.

Startup nhỏ muốn sống sót không nên đối đầu trực diện với ông lớn nội địa.
Hãy đi sang thị trường họ chưa chú ý, tạo chỗ đứng trước rồi trở về cạnh tranh.

2. Dùng “khoảng cách” như vũ khí.

Trong đầu tư, nơi mọi người không nhìn thấy chính là nơi cơ hội tồn tại lâu nhất.

Ai hiểu trước:

• Dòng chảy chuỗi cung ứng

• Cấu trúc quyền lực ngành

• Di chuyển vốn toàn cầu

…người đó thắng.

3. Chiến lược càng mạnh càng cần im lặng.

Đừng lộ liên minh.
Đừng khoe quan hệ.
Đừng công bố đối tác trước khi mọi thứ sẵn sàng.

Trong kinh doanh:
Im lặng là vũ khí sắc nhất.

6. Kết luận: Khi bạn phân biệt được “xa” và “gần”, bạn đã thắng nửa cuộc chơi.

Viễn giao cận công không chỉ là mưu kế cổ xưa; nó là lăng kính để bạn nhìn thế giới rõ hơn:

• Đối tác xa tạo đòn bẩy.

• Đối thủ gần là mối đe dọa thật sự.

• Khoảng cách trở thành chiến tuyến vô hình.

Trong đầu tư và kinh doanh:
Người thông minh không tìm bạn nơi ồn ào; họ tìm đồng minh ở nơi ít ai chú ý.

Ai nhìn sâu hơn, người đó thắng.

Nếu bài học này giúp bạn mở rộng góc nhìn chiến lược,
hãy Like – Share – và Comment góc nhìn của bạn.

Đừng quên Subscribe Mai Văn Thìn Channel để học thêm những vũ khí chiến lược giữa thời đại hỗn loạn.

Business is a battlefield.